Żuraw

(łac. Grus grus)

Opis:

     W Polsce nieliczny gatunek lęgowy, występuje ok. 5000 - 6000 par tego gatunku. Jest to wielki, szary ptak, z małą głową i wąską szyją przechodzącą w ciężkie ciało. Ogon przysadzisty, skrzydła z ciemniejszymi końcami. Głowa dorosłych osobników koloru czarnego z białym paskiem od oka do karku i czerwoną plamą w okolicy potylicy. Dziób jest krótki i jasny, na szyi widoczny jest  prostokątny, czarny śliniak. Latem grzbiet brązowy. Bardzo charakterystyczny jest odgłos tego gatunku, nazywany "klangorem".

    W czasie lęgów żurawie korzystają ze wszelkich mokradeł, preferują oczka wodne, zabagnienia i jeziora w otoczeniu lasów. W trakcie wodzenia młodych żurawie przebywają na śródleśnych polanach, łąkach, ugorach i polach uprawnych. W czasie wędrówek żerują w krajobrazie rolniczym, a nocuja na płytkich stawach rybnych, w trzcinowiskach, oczkach śródpolnych i bagnach śródleśnych.

    Gniazdo buduje w niedostępnej części podmokłych bagien i mokradeł. Jest to owalny kopczyk o średnicy około 1 metra. Gniazdo bardzo rzadko nie jest otoczone wodą. Jego wysokość  zależy od wilgotności gruntu. Samica składa 2 oliwkowe lub beżowe jaja, brązowo nakrapiane i wysiaduje je na zmianę z samcem przez 28 - 31 dni. Pisklęta otoczone są troskliwą opieką rodziców. Lotność uzyskują po 65  - 70 dniach, a dojrzałość płciową po 4 - 6 latach.

    Żuraw jest gatunkiem roślino- i mięsożernym. Na jego dietę składają się  młode części roślin, zwłaszcza traw. Na pokarm zwierzęcy składają się przede wszystkim owady w postaci chrząszczy i mrówek, zjada także dżdżownice, mięczaki, ryby, płazy i drobne ssaki. Terytorium żerowania tego gatunku jest bardzo rozległe i na obszarach rolniczych może dochodzić do 120 ha. Żuraw jest symbolem wierności, pary łączą się ze sobą na długie lata. Gatunek wymieniony w Dyrektywie Ptasiej, jako zagrożony  przez osuszanie terenów bagiennych.

Migracje:
Przylot:     marzec / kwiecień
Odlot:       wrzesień / październik

Występowanie:
Gatunek ten można spotkać na torfiankach wzdłuż Rowu Wyskoć, pomiędzy Jez. Zbęchy a Rogaczewem, stawach koło Manieczek, oraz w okolicach Turwi i Wyskoci.

Ochrona:
Gatunek ten objęty jest ścisłą ochroną gatunkową. Wymaga ochrony czynnej.
Status zagrożenia w Europie: "V" gatunek narażony na wyginięcie.

Należy:
- chronić śródleśne i przyleśne zbiorniki oraz cieki wodne przed osuszeniem,
- zaprzestać osuszania śródpolnych zbiorników wodnych,
- chronić miejsca pierzenia się nielęgowych żurawi,
- chronić zlotowiska, na któych ptaki gromadzą się w okresie polęgowym i w okresie wędrówek